Để giải “bài toán” khó

Việc tồn tại một lượng than, xít lớn tại các bến, bãi ngoài diện quản lý của Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam là một trong những bất cập gây ra tác động tiêu cực. Để giải quyết triệt để tình trạng này, tỉnh đã giao cho ngành Công thương phối hợp chặt chẽ với các địa phương xử lý dứt điểm trong quý I-2012. Theo đó, đến nay trên địa bàn tỉnh tình trạng than "ngoài luồng" đã được giải quyết dứt điểm nhưng việc xử lý lượng than kém chất lượng lại gặp nhiều khó khăn.

Tính đến thời điểm đầu năm 2012, trên địa bàn tỉnh có khoảng 59.920 tấn than kém chất lượng và khoảng 186.250m3 xít. Thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Công Thương đã phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch triển khai và thành lập đoàn công tác. Theo đó, việc xử lý than tồn nằm ngoài các bến cảng tiêu thụ than của Vinacomin, Sở Công Thương phối hợp với UBND các địa phương và đơn vị có than tồn thuê cơ quan giám định độc lập để xác định phẩm cấp. Nếu là than có độ tro nhỏ hơn 65% thì đề nghị Vinacomin mua hết số than này. Than có độ tro trên 65% giao UBND các địa phương thông báo cho các đơn vị thời hạn tự giải toả. Sau thời hạn thông báo nếu các đơn vị chưa giải toả, yêu cầu UBND các địa phương tổ chức cưỡng chế.

Lượng than tồn ngoài diện quản lý của Vinacomin tại Khu vực cảng của Công ty CP Đức Trung (Cẩm Phả) đã được Công ty Kho vận Cẩm Phả thu mua lại.

Trong quá trình triển khai thực hiện, phần lớn các doanh nghiệp đã có nhận thức đúng về  chủ trương của tỉnh về lập lại trật tự  trong việc sản xuất và tiêu thụ than. Một số doanh nghiệp đang tích cực đàm phán với Vinacomin để bán than và nhượng lại phần bến cảng trong quy hoạch cho Vinacomin như Công ty CP Bạch Dương, Công ty CP Đầu tư Điền Công…

Đến thời điểm này, theo thông tin tổng hợp từ Sở Công Thương trên địa bàn tỉnh đã xử lý dứt điểm tình trạng than "ngoài luồng" cảng, bến tiêu thụ của Vinacomin. Tất cả lượng than này có độ tro dưới 65% đã được các Công ty Kho vận của Tập đoàn thu mua. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một lượng lớn sản phẩm có độ tro trên 65% cần được xử lý.

Theo số liệu tổng hợp từ các địa phương đến thời điểm này trên địa bàn tỉnh còn tồn đọng 1.200 tấn than có độ tro trên 65% (than kém chất lượng) và khoảng gần 60.000m3 xít. Cụ thể, Cẩm Phả còn tồn khoảng 10.000m3 xít, Đông Triều tồn khoảng 42.000m3 xít và 1.200 tấn than kém chất lượng, Hạ Long tồn khoảng 8.800m3 xít. Được biết, TP Cẩm Phả là địa phương đã chỉ đạo giải toả tương đối tốt. Vào thời điểm tháng 5-2012, trên địa bàn thành phố vẫn còn trên 70.000m3 xít than, đến ngày 4-7, Cẩm Phả đã giải toả được khoảng 60.000m3. Hiện nay chính quyền thành phố và các doanh nghiệp đã tiếp tục giải toả. Tại huyện Đông Triều, còn tồn 1.200 tấn than có độ tro trên 68% và 42.000m3 xít của Công ty TNHH Văn Huy. Đây là số than đã tồn đọng lâu năm (có hợp đồng và hoá đơn chứng từ hợp pháp). Hiện nay do gặp khó khăn về thị trường nên các sản phẩm này rất khó tiêu thụ. Theo đề nghị của một số doanh nghiệp, số than có  độ tro trên 65% và số xít còn tồn trên bãi nếu phải san gạt đi sẽ gây tổn thất về kinh tế cho doanh nghiệp. Chính vì vậy, các doanh nghiệp mong muốn lượng than kém chất lượng và số xít mà Vinacomin không mua theo phương án được tỉnh cho phép ký hợp đồng với các nhà máy xi măng để bán làm phụ gia xi măng hoặc sản xuất vật liệu xây dựng (nung gạch, vôi). Trường hợp sau thời gian tỉnh gia hạn thêm, doanh nghiệp vẫn không giải quyết tiêu thụ hết thì UBND tỉnh sẽ giao UBND các địa phương tổ chức san gạt, giải toả.   

Lê Hải