“Múa gậy trong bao”

Năm 2012, huyện Hải Hà đã nhân rộng diện tích trồng mía đường từ 15ha (trên địa bàn 5 xã) lên 83ha (trên địa bàn 8 xã) bởi năm 2011, huyện đã ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Công ty TNHH thương mại và du lịch Đài Trang. Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng làm được như Hải Hà. Hiện nay, trong tỉnh có rất nhiều xã trồng giống mía tím. Trong khi đó, nguồn "cung" mía tím đang vượt rất nhiều lần so với "cầu" vì diện tích mía tím ngày càng được nhân rộng còn thị trường tiêu thụ lại không có gì thay đổi, chỉ bó hẹp vào mấy thành phố ở khu vực trung tâm tỉnh.

Lận đận với cảnh "Múa gậy trong bao" là mối lo của nhiều xã trong phát triển sản xuất nông nghiệp, nhất là những xã vùng sâu, vùng xa có giao thông đi lại khó khăn. Nhiều mô hình sản xuất dù hiệu quả nhưng rất khó tiêu thụ sản phẩm, hoặc lái buôn tìm đến thì lại trả giá rẻ. Thậm chí có sản phẩm bán rẻ cũng không ai buồn mua, vì tính vào chi phí xe cộ là gần hết lãi. Thành thử nhiều xã làm ra sản phẩm lại luẩn quẩn tiêu thụ trên địa bàn, rồi cung lại vượt quá cầu, người bán nhiều hơn người mua.

Thế nhưng vẫn có xã đạt được những thành công nhất định, tuy sản phẩm chỉ tiêu thụ trong phạm vi xã mình, như ở xã Tiến Tới (huyện Hải Hà), hiện trên địa bàn xã có 2 điểm trồng rau sạch trên diện tích 6.000m2 nhà lưới tại thôn 1, mà vẫn không đủ rau cung cấp cho bà con trong xã. Xã đang có chủ trương phát triển thêm diện tích trồng rau sạch nữa và hiện đã có 10 hộ đăng ký làm. Lý do là hiện trên địa bàn xã có 300 tàu, thuyền với khoảng 700 người hàng ngày đánh bắt hải sản trên biển. Các chủ phương tiện khi ra khơi rất sợ ăn rau phun thuốc trừ sâu, vì lênh đênh hàng tháng trên biển, nhỡ có ngộ độc thức ăn thì phiền toái và rất khó xử lý. Do vậy rau sạch là thực phẩm các chủ phương tiện đánh bắt hải sản ưu tiên lựa chọn. Mỗi chuyến ra khơi mỗi chủ tàu phải mua vài chục kg rau ăn dần. Hoặc như xã Tràng Lương (huyện Đông Triều), cũng đã mở rộng 17ha gồm các mô hình trồng rau an toàn, nuôi lợn, trồng mía ở 5 thôn. Từ trước đến nay bà con chỉ quen sản xuất tự cung tự cấp chứ chưa quen với lối sản xuất hàng hoá nên cũng lo lắm. Nhưng may sao trên địa bàn xã có Công ty TNHH MTV 91 (Tổng Công ty Đông Bắc) là đơn vị sản xuất than hoạt động trên địa bàn xã nhận tiêu thụ một phần sản phẩm của bà con để phục vụ bữa ăn giữa ca cho công nhân, nên bà con đã yên tâm thở "phào" được phần nào.

Dù làm ăn gặp thuận lợi nhưng các xã như Tiến Tới (Hải Hà) vẫn lo khi mở rộng thêm mô hình rau sạch thì liệu có bán được không vì lượng người tiêu thụ rau sạch cũng chỉ có vậy. Xã Tràng Lương (Đông Triều) cũng không thể chỉ trông vào 1 khách hàng duy nhất (tuy là khách sộp). Chẳng biết đến bao giờ bà con mới hết "Múa gậy trong bao".

Anh Vũ